အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာသူတိုင်း ဆောင်ထားသင့်တဲ့ စာအုပ်တစ်အုပ်
သင်မမြင်ဘူးသေးတဲ့ စကားလုံးတစ်လုံးကို တွေ့လိုက်ပြီဆိုရင် အဲ့ဒီစကားလုံးရဲ့ အဓိပ္ပါယ်ကို ရှာဖွေဖို့ အဘိဓာန်စာအုပ်ကို သင် အရင်လိုက်ရှာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီစကားလုံးဟာ သင်တစ်ခါမှ မတွေ့ဘူးသေးတဲ့ စကားလုံး- ဥပမာ - mellifluous တို့ ascertain တို့လိုမျိုး ဖြစ်နိုင်သလို၊ သင်တွေ့ဖူးပြီးသား စကားလုံးဖြစ်ပေမဲ့ အသုံးပြုပုံ သိပ်မသိတဲ့ အောက်က ဝါကျမှာ သုံးထားတဲ့ ‘heart’ လိုမျိုးစကားလုံးတွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
‘HE FOUND HIMSELF RIGHT IN THE HEART OF THE CITY.’ (သူ မြို့လယ်ကောင်တည့်တည့်မှာ ရောက်နေတယ်လို့ သိလိုက်တယ်။)
အဘိဓာန်စာအုပ်ထဲမှာဆိုရင် heart ဆိုတဲ့ စကားလုံးအတွက် ဖွင့်ဆိုချက်အများကြီးရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကိုယ်ခန္ဒာထဲက သွေးလည်ပတ်မှုစံနစ်အတွက် အလုပ်လုပ်နေတဲ့ နှလုံး (‘his heart stopped beating for a minute’) ကိုဆိုလိုသလို စိတ်ဆန္ဒ၊ သဘောထား၊ ခံစားမှု ကိုလည်း ဆိုလိုပါတယ်။ (‘they had a change of heart’)
ဒါပေမဲ့ အဘိဓာန်ထဲမှာ ဆက်လက်ပြီး လေ့လာကြည့်ဦးမယ်ဆိုရင် heart မှာနောက်ထပ် အပွားတွေ အများကြီး ထပ်ရှိနေတယ်ဆိုတာ တွေ့ရပါမယ်။ ဥပမာ - ‘by heart’ (အလွတ်ကျက်) ‘heart of stone’ (ကျောက်သားလို မာကျောတဲ့ နှလုံးသား) ‘have the heart to do something’ (လုပ်ရဲသည်/ လုပ်ရက်သည်) စသဖြင့် အမျိုးမျိုးတွေ့ရပါမယ်။ ဒါဆိုရင် စကားလုံးတစ်လုံးရဲ့ အဓိပ္ပါယ်အမှန်ကို သင်ဘယ်လိုလုပ်ပြီး သိနိုင်မလဲ။
အင်္ဂလိပ်စာ လေ့လာသူများအတွက်ကတော့ စကားလုံးတစ်လုံးကို အဓိပ္ပါယ်သိရုံလောက်သာမကဘဲ အဲ့ဒီစကားလုံးကို မတူညီတဲ့အခြေအနေတစ်ခုခုမှာ ဘယ်လိုအဓိပ္ပါယ်နဲ့ သုံးသလဲဆိုတာကိုပါ သိအောင်လုပ်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ဝါကျတစ်ကြောင်းထဲမှာ ထည့်ရေးထားတာမျိုး မဟုတ်ရင် စကားလုံးတစ်လုံးမှာ တိကျတဲ့ အဓိပ္ပါယ်မျိုးမရှိနိုင်တော့ပါဘူး။ ဥပမာ - heart ရဲ့ အဓိပ္ပါယ်က ဘာမဆို ဖြစ်နိုင်တာဘဲနော်။
အချို့စကားလုံးတွေကျတော့ ဘယ်လို မတူညီတဲ့ အခြေအနေမျိုးမှာဘဲသုံးသုံး ပုံမှန်အားဖြင့် တူညီတဲ့ အဓိပ္ပါယ်တွေရှိတတ်လို့ အဲ့ဒီစကားလုံးတွေကို မှတ်ရ၊ နားလည်ရလွယ်ကူပေမဲ့ heart လိုမျိုး စကားလုံးတွေကျတော့လည်း မတူညီတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ကွဲ အများကြီး ရှိကြပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ non-native speaker တွေဖြစ်တဲ့အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာသူတွေအဖို့ ဘယ်လိုအဘိဓာန်မျိုးတွေကမှ ပြီးပြည့်စုံတဲ့ အဘိဓာန် မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ မိမိရဲ့ အရည်အချင်း အဆင့်နဲ့ သင့်တော်တဲ့ အဘိဓာန် စာအုပ်ကောင်းကောင်း တစ်အုပ်ကသာ သင့်ကို ဘာသာစကား လေ့လာရေးမှာ လမ်းညွှန်ပေးနိုင်ပါလိမ့်မယ်။
ပြည့်စုံတဲ့ ခေတ်ပေါ်အဘိဓာန်တစ်အုပ်မှာဆိုရင် လိုအပ်တဲ့ အရာအားလုံးကို ပိုမိုပြီး ပြည့်ပြည့်စုံစုံ ရှင်းလင်းပြထားတဲ့အပြင် သီးခြားအခြေအနေတစ်ခုမှာ ဘာသာစကားက ဘယ်လိုပုံစံအလုပ်လုပ်သလဲ၊ စကားလုံးတစ်လုံးရဲ့ ဖြစ်ပေါ်ရာဇစ်မြစ်နှင့် မူရင်း အနက်အဓိပ္ပါယ်၊ ပြီးတော့ စကားလုံးကို အသံဘယ်လိုထွက်ရမလဲ စတာတွေကို ပြည့်စုံအောင် ဖော်ပြပေးပါတယ်။ အလွယ်ပြောရရင် Learner Dictionary ဆိုတဲ့ စာသင်သားသုံးတဲ့ အဘိဓာန်တွေဟာ စကားလုံးတွေရဲ့ အခြေအနေအမျိုးမျိုးက အဓိပ္ပါယ်တွေကို ဖော်ပြပြီး၊ ဘယ်လိုအသုံးပြုရမလဲဆိုတာကိုပါ ပြောပြပါတယ်။
စကားလုံးတွေရဲ့ အဓိပ္ပါယ်ကိုရှာဖွေကြည့်ရှုတာဟာ ကောင်းပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲ့ဒီမှာဘဲ ရပ်မထားလိုက်ပါနဲ့။ စာသင်သားသုံး အဘိဓာန်ဟာ အဲ့ဒီဝေါဟာရရဲ့ အသုံးဝင်တဲ့ စကားလုံး၊ စကားတွဲ၊ စကားပြောတွေအမျိုးမျိုးကို သင်ပေးပါတယ်။ ဥပမာ - ဆေးပညာစကားဖြစ်တဲ့ heart condition တို့ heart transplant တို့လိုမျိုး၊ အီဒီယံတွေဖြစ်တဲ့ ‘it breaks my heart’ (ရင်ကျိုးအောင်ခံစားရသည်) စသည် စသည်တို့ အပြင် အခြားအီဒီယံအမျိုးမျိုးတို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးတော့လည်း စကားလုံးတွေရဲ့ အဓိပ္ပါယ်ကွဲပြားပုံ အမျိုးမျိုးကို ရှင်းပြရင်း သင့်ရဲ့ ဝေါဟာရကိုလည်း ပိုမိုကြွယ်ဝစေပါတယ်။ ဥပမာ တစ်ကယ့်ကိုယ်ခန္ဒာအစိတ်အပိုင်းဖြစ်တဲ့ heart နဲ့ စိတ်ခံစားမှုနဲ့ဆိုင်တဲ့ စကားတွေမှာသုံးတဲ့ heart တို့ရဲ့ ကွဲပြားခြားနားပုံကို ရှင်းပြရင်းနဲ့ ဝေါဟာရကြွယ်ဝစေတာမျိုးဖြစ်ပါတယ်။
တဖြည်းဖြည်းလေ့လာရင်းနဲ့ ဝေါဟာရအသစ်တွေ၊ စကားအသစ်တွေကို သင်မှတ်မိနားလည်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်မှန်တဲ့ လေ့ကျင့်မှုနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်မှာ အဲ့ဒါက သင့်ရဲ့ နေ့စဉ်သုံး ဘာသာစကား အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ဖြစ်လာမှာဘဲ ဖြစ်ပါတယ်။
